2024 Nobel Ekonomi Ödülü, Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James Robinson’a, ekonomik kalkınmada kurumların rolünü vurgulayan çalışmaları nedeniyle verildi. Üçlü, özellikle kapsayıcı ve dışlayıcı ekonomik kurumların ülkelerin ekonomik gelişimi üzerindeki etkilerini derinlemesine inceledi. Acemoğlu ve meslektaşlarının bu çalışmaları, ekonomik büyüme, demokrasi ve sosyal adalet arasındaki bağları anlamaya yönelik yeni bir çerçeve sundu.

Nobel Komitesi, ödülün gerekçesinde bu üç akademisyenin, ekonomik ve siyasi kurumların ulusal kalkınma üzerindeki önemini gösteren güçlü bulgular ortaya koyduklarını belirtti. Acemoğlu, Johnson ve Robinson, "Why Nations Fail" (Ulusların Düşüşü) adlı kitaplarıyla dünya çapında tanınmışlardır. Bu kitap, kapsayıcı kurumların ülkelerin zenginleşmesinde ve kalkınmasında temel rol oynadığını, dışlayıcı kurumların ise ekonomik eşitsizlikleri artırarak geri kalmışlığa neden olduğunu savunmaktadır.

Araştırmalar, kurumların yapısının, ülkelerin ekonomik büyümesini ve kalkınma potansiyelini nasıl etkilediğini kapsamlı bir şekilde ele alıyor. Kapsayıcı ekonomik kurumlar, daha geniş kitlelerin ekonomik fırsatlardan faydalanmasını sağlarken, dışlayıcı kurumlar yalnızca belirli kesimlerin çıkarlarına hizmet ediyor. Bu çalışmaları, sadece akademik dünyada değil, politika yapıcılar için de önemli bir rehber niteliğinde kabul ediliyor.

Daron Acemoğlu’nun Türkiye kökenli bir akademisyen olması da Türkiye'de büyük bir ilgi uyandırdı. Bu ödül, kapsayıcı ekonomik büyümenin önemine ve sürdürülebilir kalkınma stratejilerine dair farkındalığı daha da artıracak.